Standpunt ‘Geassisteerde voortplanting met gedoneerde gameten en gedoneerde embryo’s’

In dit standpunt wordt besproken hoe gynaecologen wensouders die vragen om een behandeling met gedoneerde zaadcellen, eicellen of embryo’s, kunnen begeleiden.

Bij elke situatie worden de volgende vragen gesteld:

• is er een indicatie voor behandeling?
• is donorconceptie bij dit verzoek om behandeling verantwoord?
• aan welke randvoorwaarden en zorgvuldigheidseisen moet worden voldaan bij behandeling?

De antwoorden op deze vragen komen vanuit medisch-technisch, ethisch, psychologisch en juridisch perspectief. De aanbevelingen die gedaan worden zijn voornamelijk expertise-based omdat evidence vaak ontbreekt.

Vormen van donorconceptie

De vormen van 'geassisteerde voortplanting met gedoneerde gameten en gedoneerde embryo’s' die besproken worden in dit standpunt:

1. heteroseksuele wensouders met een verzoek tot behandeling met donorsperma
2. heteroseksuele wensouders met een verzoek tot behandeling met donoreicellen
3. lesbische wensouders met een verzoek tot behandeling met donorsperma
4. lesbische wensouders met een verzoek tot behandeling met donorsperma en gebruik van elkaars eicellen
5. alleengaande wensmoeder met een verzoek tot behandeling met donorsperma
6. alleengaande wensmoeder met een verzoek tot behandeling met donorsperma en donoreicellen
7. wensouders met een verzoek tot het ontvangen van gedoneerde embryo’s
8. heteroseksuele wensouders en draagmoederschap
9. homoseksuele mannelijke wensouders en draagmoederschap
10. wensouders met een verzoek tot behandeling met intrafamiliair gedoneerde zaadcellen of eicellen
11. transgender wensouders
12. bekende donor en meerouderschap

Fertiliteitsbehandelingen en corona

Op 12 juni 2020 is er een addendum toegevoegd aan het standpunt. Dit addendum gaat over fertiliteitsbehandelingen en Corona, en richt zich op vrouwen die tijdens de coronacrisis 43 jaar zijn geworden en voor wie een fertiliteitsbehandeling was gepland die is geannuleerd of uitgesteld. 

Voor lesbische paren en alleenstaande vrouwen die hun behandeling vergoed krijgen via de subsidieregeling van VWS geldt: zij kunnen de geannuleerde of uitgestelde behandeling inhalen binnen een periode tot maximaal een half jaar na de coronacrisis.

Voor vrouwen die hun behandeling vergoed krijgen via de zorgverzekeraar geldt: zij kunnen een beroep doen op een coulanceregeling bij hun zorgverzekeraar om de geannuleerde of uitgestelde behandeling in te halen binnen een periode tot maximaal een half jaar na de coronacrisis.

De beslissing hierover ligt bij de zorgverzekeraar

Volledige document

NVOG, Standpunt ‘Geassisteerde voortplanting met gedoneerde gameten en gedoneerde embryo’s en draagmoederschap’, juni 2016 + addendum 12 juni 2020