Wat betekent jouw donorschap voor je omgeving

• Donoren betrekken hun partner vaak bij hun keuze om donor te worden
• De meeste donoren vertellen hun kinderen dat zij donor zijn (of zijn van plan dat te doen)
• Andere familieleden en vrienden worden meestal niet betrokken bij de besluitvorming
• Familieleden kunnen een ander gevoel hebben over hun relatie tot het donorkind dan de donor

Bij donorconceptie staat de relatie tussen kind, donor en (wens)ouder centraal. Maar donorconceptie heeft ook invloed op de levens van partners, ouders, broers en zussen en andere familieleden.

De Universiteit van Manchester heeft hier onderzoek naar gedaan. In deze (Engelstalige) video vertellen zij daarover.

Inhoud van de video:

[onderstaande tekst is de vertaling van de gesproken tekst uit de video]

Als we het hebben over eicel- of spermadonatie gaat het vooral over drie mensen: het donorkind, haar ouder(s) en de donor.

Maar een donor is niet alleen maar donor. Hij of zij is ook ouder, partner, kind, broer of zus, oom of tante, vriend(in), … Onderzoekers van de Universiteit van Manchester kijken naar de impact van donorschap in het dagelijks leven op de omgeving van de donor.

Ervaring van eiceldonor Annie

Toen Annie besloot haar eicellen te doneren, heeft ze heel bewust nagedacht over de band die er zou ontstaan tussen haar en het gezin waarin het kind geboren zou worden. Zij stond open voor contact met het kind, als het kind daar in te toekomst behoefte aan zou hebben.

Een paar jaar later kreeg Annie zelf een kind: Ryan. Nu ze zelf moeder was, dacht ze na over de band tussen Ryan en het donorkind. Donorkinderen hebben het recht om te kunnen weten wie de donor is, en contact te zoeken als zij 16 jaar of ouder zijn. Ryan heeft dat recht niet.

Wat zou het voor Ryan betekenen als hij zou willen weten wie zijn halfbroer of -zus is, maar hij niet de mogelijkheid heeft om contact te leggen? De keuze van Annie om haar eicellen te doneren, heeft ook invloed op de toekomst van Ryan. Daar had ze nooit over nagedacht.

Ryan werd pas geboren nadat Annie haar eicellen gedoneerd had. Maar donoren denken ook na over al bestaande gezins- en familiebanden, als zij overwegen donor te worden.

De partner van de donor

Sommige mensen uit de omgeving van de donor hebben meer invloed op het besluit dan anderen. Zo dachten counselors altijd dat het vooral belangrijk was dat de partner van de donor op de hoogte was, en achter de keuze stond om donor te worden.

Bijna alle donoren die aan het onderzoek hebben meegedaan, hadden het hun partner verteld. Soms was het zelfs een gezamenlijk project dat te maken had met hun eigen keuzes rondom kinderen krijgen. Dat was het geval bij Juliette en Nico.

Juliette wist dat zij geen kinderen wilde. Nico was minder overtuigd. Hij wist wel dat hij iets wilde doorgeven aan toekomstige generaties. Door spermadonor te worden, kon hij hier invulling aan geven op een manier die voor hen beiden goed was.

De vrouw van Harry overleed in de periode dat zij bezig waren met vruchtbaarheidsbehandelingen. Voor Harry was donor worden een manier om andere mensen te helpen een gezin te stichten. En op deze manier kon hij dit hoofdstuk in zijn eigen leven afronden. Voor zijn gevoel had ook zijn vrouw bijgedragen aan het nieuwe leven en de nieuwe gezinnen die met zijn hulp gevormd werden.

Wel of niet vertellen aan je familie?

Net als partners, voelden ook broers en zussen, neven en nichten soms dat zij een rol hadden bij de donatie.

Om deze reden waren sommige donoren voorzichtig met wie zij vertelden over hun donorschap. Zo waren er donoren die besloten hun eigen ouders er niet over te vertellen, omdat ze bang waren dat hun ouders het kind zouden zien als hun eigen kleinkind. Dat zou voor verdriet kunnen zorgen, vooral als er geen contact zou zijn tussen grootouders en kleinkind in de toekomst.

Donoren die wel vertelden over hun donorschap, hadden de ervaring dat familieleden daar anders over dachten.

Ervaring van eiceldonor Emma

Emma had geen kinderen. Haar zus Louise had een dochter: Olivia. Toen Emma aan Louise vertelde dat zij eicellen had gedoneerd, en dat daar bij de wensouders 3 kinderen uit waren geboren, was Louise verrast en geschokt.

Emma had met haar donatie iets goeds willen doen: iemand anders helpen een gezin te stichten. Ze had niet gedacht dat het voor haar zus zo’n groot ding zou zijn. Maar Louise dacht nu aan deze kinderen als neefjes en nichtjes van haar dochter. Zij vond het moeilijk dat zij niets over hen wist en dat Olivia hen misschien wel nooit zou ontmoeten.

Voor Louise waren er door de donatie van haar zus nieuwe familiebanden ontstaan. De keuze om eicellen te doneren was een keuze van Emma, dat vond zij ook. Maar ze was boos dat Emma er zo lang niets over gezegd had. En dat Emma niet had nagedacht over wat het doneren van haar eicellen betekende voor anderen in de familie.

Onderlinge relaties veranderen

Dit zijn maar een paar verhalen uit ons onderzoek. Ze laten zien dat de impact van het doneren van eicellen of zaadcellen, door de tijd heen verandert, zoals ook de relatie van de donor tot anderen verandert. En dat de familie van de donor ook een rol speelt in deze relaties.

Ieder jaar worden er meer kinderen geboren uit gedoneerde eicellen of sperma. We denken en praten opener over donorconceptie.

Door stil te staan bij het perspectief van de donor en zijn familie, kunnen we iedereen ondersteuning bieden die op welke manier ook geraakt wordt door donorconceptie.

Meer over het onderzoek naar (familie van) eicel- en spermadonoren

Meer over het onderzoek Being an egg or sperm donor van de Universiteit van Manchester.