Mijn kind weet niet dat het donorkind is, wat nu?

Er kunnen allerlei redenen zijn waardoor je geheim je (meer) bezighoudt. Bijvoorbeeld:

• Het geheim gaat steeds zwaarder wegen
• Aandacht in de media voor misstanden bij klinieken
• Je kind wil zich laten onderzoeken op erfelijke ziekten
• Iemand die weet hoe het zit dreigt het je kind te vertellen
• Het besef dat je kind er onbedoeld achter kan komen als zij voor de lol een DNA-test doet

Dat kan allerlei emoties oproepen: angst, schuldgevoel, verdriet, onzekerheid, …

Het is goed om daarover te praten. Met je partner, of met iemand die je vertrouwt.

Misschien heb je behoefte om er met een hulpverlener over te praten. Je kunt terecht bij een hulpverlener van Fiom, of bij een gespecialiseerde counselor die je vindt bij Point netwerk. 

Op latere leeftijd horen/vertellen over donorconceptie

Francisca hoort op haar 29^e dat haar vader niet haar biologische vader is. Marjan wordt door omstandigheden gedwongen om haar dochter te vertellen over haar ontstaansgeschiedenis. 

Het is nooit te laat om kinderen alsnog te vertellen over hun ontstaansgeschiedenis. Besluiten om dat te doen vraagt om moed en een goede voorbereiding. 

Tijden zijn veranderd

Nog niet eens zo heel lang geleden adviseerden dokters om met niemand over de donorconceptie te praten. Donoren waren anoniem. Niets zeggen zou het beste zijn voor iedereen.

Tijden zijn veranderd. We weten nu dat geheimen over zulke belangrijke zaken schadelijk kunnen zijn voor relaties in gezinnen. 

Ook is er aandacht gekomen voor de rechten van kinderen: ieder kind heeft het recht te weten van wie zij genetisch afstamt.

Een terugblik

De aflevering ‘Verborgen vaders’  van het programma Andere tijden, gaat over hoe het in de jaren ’60, ’70 en ‘80 ging met spermadonatie in Nederland. Een moeder, een donor en donorkinderen vertellen hoe zij daar nu op terugkijken.

Meer over: Andere tijden, verborgen vaders

Het is spannend om je kind te vertellen over de donorconceptie. Je weet niet hoe je kind zal reageren. Je bent bang dat je kind je af zal wijzen, dat jullie band er slechter van wordt. 

Die angst is heel begrijpelijk. Toch blijkt dat bijna nooit te gebeuren. 

Ervaringsverhalen van andere ouders en kinderen geven herkenning, en kunnen je inspiratie en moed geven om zelf ook de stap te zetten. 

Ervaringsverhalen van ouders

Elien leefde 55 jaar met een geheim. In 2020 besloot zij haar kinderen te vertellen dat hun (opvoed)vader niet hun biologische vader is.

Het verhaal van Elien

Het geheim rondom de donorconceptie zat Hetty in de weg. Samen met haar man besluit ze hun zoons te vertellen over hun ontstaansgeschiedenis. Hun zoons zijn dan eind 20.

Het verhaal van Hetty

Ervaringen van kinderen

Een groot aantal volwassen donorkinderen hoort of ontdekt pas op latere leeftijd dat ze ook een donorvader hebben. Veel van hun verhalen zijn te lezen, horen en zien.

Ervaringsverhalen van donorkinderen

Je kind vertellen over de donorconceptie en de donor is spannend. Het vraagt om moed en om een goede voorbereiding. 

Aandachtspunten zijn:

Je eigen gevoel

De voorbereiding begint bij je eigen gevoel. Als de donorconceptie voor jouzelf nog ongemakkelijk is, je er onzekerheid over voelt of schaamte, dan is het belangrijk daar eerst zelf met iemand over te gaan praten. Dat kan een familielid, een goede vriend(in) of een gespecialiseerde counselor zijn.

Een gespecialiseerde counselor vind je bij Point netwerk. Deze persoon kan je later ook helpen om het gesprek met je kind voor te bereiden. 

Samen of alleen vertellen

In de ideale situatie vertel je het samen met je partner. 

Als je partner overleden is, draag je dit geheim alleen en is samen vertellen niet meer mogelijk. 

Als jullie gescheiden zijn, lukt samen vertellen soms ook niet meer. Stem dan wel af met de ander over hoe en wanneer je het gaat vertellen. Als ook dat er niet in zit, informeer dan de ander dat je jullie kind gaat vertellen ver de donorconceptie.

Wat ga je zeggen?

Bedenk van tevoren wat je zou willen zeggen. 

Bijvoorbeeld: ‘ik wil je iets belangrijks vertellen: toen wij graag een kindje wilden konden wij jou samen niet krijgen. We hebben hiervoor hulp gehad van een donor van de spermabank.’

Nadat je dit gezegd hebt, ontstaat er waarschijnlijk een gesprek waarin je kind vragen stelt. 

Een belangrijke vraag zal zijn: ‘waarom vertel je dit nu pas’. Daar kun je je op voorbereiden: vertel eerlijk hoe het is gegaan, het advies dat jullie van de dokter kregen, je eigen dilemma’s en onzekerheden.

Als je het echt te spannend vindt om het direct aan je kind te vertellen, kun je ook een brief schrijven en die aan je kind voorlezen.

Tijd en plaats

Kies voor het vertellen een moment dat je kind niet met andere grote (levens)zaken bezig is. 

Probeer aan te sluiten bij een natuurlijk moment dat jullie samen zijn. Je kind uitnodigen met ‘ik moet je iets belangrijks vertellen’ veroorzaakt onrust: zou er iets ernstigs aan de hand zijn met mijn ouder(s)?

Kies voor het vertellen een vertrouwde plaats, bijvoorbeeld bij jou of bij je kind thuis. Zo heeft je kind ruimte om zich terug te trekken als zij daar behoefte aan heeft, of om haar partner of een vriend(in) op te zoeken.

Steun organiseren

Je kunt steun organiseren voor je kind door een naaste (een partner, iemand van wie je verwacht dat zij daar als eerste naar toe zal gaan) in te lichten over het gesprek. 

Zorg ook dat er iemand voor jou is, nadat je het verteld hebt. Je kunt niet van je kind verwachten dat zij op dat moment oog heeft voor jouw moeilijke gevoelens. 

Overzicht van aandachtspunten en tips bij het op latere leeftijd vertellen

Je hebt van tevoren bedacht wat je gaat zeggen. Kom snel tot de kern: een inleidende zin en dan de boodschap. 

Daarna ben je even stil en laat je het binnenkomen bij jullie allebei. 

Je kunt je voorstellen dat je kind allerlei heftige en verwarrende emoties ervaart bij het horen dat zij ook een donorvader heeft. Erken de gevoelens van je kind, en toon hiervoor begrip. 

Verwacht geen begrip voor jouw eigen gevoelens. Die kun je op een later moment delen met mensen die dicht bij je staan. Je hoeft je niet te verdedigen naar je kind voor wat er is gebeurd, of keuzes die je hebt gemaakt. 

Laat je kind weten dat je over de donorconceptie in gesprek wilt blijven, en dat zij er ook met anderen over mag praten. 

Horen dat je een donorkind bent, moet echt binnenkomen bij je kind. Daar is tijd voor nodig. Ook jijzelf zal tijd nodig hebben om bij te komen van deze stap.

Vertellen over donorconceptie is niet iets éénmaligs. Laat weten dat je erover in gesprek wilt blijven, en neem daar ook het initiatief toe. 

Misschien toont je kind in eerste instantie niet zoveel begrip voor jouw/jullie situatie, maar als jij open blijft staan voor de beleving van je kind, kan zij met de tijd ook (meer) begrip krijgen voor de positie van haar ouder(s). 

Uiteindelijk ervaren eigenlijk alle ouders opluchting na het vertellen. Nu er geen geheim meer bestaat tussen jou en je kind, biedt dat ook kansen voor verdere verdieping van jullie band. 

Ouders

Ouders kunnen voor hulp en begeleiding terecht bij:

• een counselor van de kliniek waar jullie destijds behandeld zijn. Niet alle klinieken bestaan nog.
• een gespecialiseerde counselor: bij Point netwerk vind je psychosociale hulpverleners die veel ervaring hebben met donorconceptie.
• een hulpverlener van Fiom.

Kinderen

Je kind kan voor lotgenotencontact en hulp terecht bij Stichting Donorkind.