Spermadonor worden voor een bekende

Je bent gevraagd of je spermadonor wilt zijn. Of je weet dat mensen in je omgeving op zoek zijn naar een spermadonor en je overweegt jezelf aan te bieden. Je wilt wel helpen, maar kunt nog niet overzien wat dat betekent. Voor jezelf, je partner en je eigen gezin (als je die hebt) en voor de wensouder(s). 

Je kunt ook bekende donor worden voor iemand die je om deze reden leert kennen. Het contact kan via iemand uit je vrienden- of kennissenkring gelegd zijn, of je bent via internet met een wensouder in contact gekomen. In dit geval is het belangrijk om elkaar eerst goed te leren kennen. 

Verwachtingen bespreken en afspraken maken

Omdat je een bekende spermadonor bent, kan het kind dat er met jouw hulp komt, jou al van jongs af aan kennen. Met de wensouder(s) bespreek je verwachtingen over en weer, en maak je afspraken. Bijvoorbeeld over:

• Jouw rol als donor: blijf je op afstand, of ben je betrokken bij het kind? Hoe vaak kom je langs?
• Mag je over bepaalde zaken meepraten? Zo ja waarover wel en waarover niet?
• Hoe gaat het kind jou noemen: bij je voornaam, (donor)papa of ...?
• Ben je al eerder donor geweest voor ander wensouders? En/of ben je van plan voor meer wensouders zaaddonor te zijn?
• Wat gebeurt er als jij als donor meer contact wil dan jullie eerst voor ogen hadden, of juist minder?
• Wat gebeurt er als het kind vraagt om meer contact? Of om jou al eerder te leren kennen dan afgesproken?
• Stem je als donor in met adoptie van het kind door de niet-biologische moeder?
• Wil je als donor financieel bijdragen in de kosten, of sparen voor het kind?
• Wil je dat het kind jouw erfgenaam wordt?

Deze afspraken leg je vóór de zwangerschap vast in een donorovereenkomst of donorcontract. 

Afspraken vastleggen in een donorconctract

In de Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting (Wdkb) staan regels over het bewaren en geven van informatie over de donor. Als je spermadonor wordt voor een bekende, is deze wet niet altijd van toepassing:

• als jullie de inseminaties in een kliniek of ziekenhuis laten doen, dan is de Wdkb wel van toepassing. 
• als de wensouder(s) via thuisinseminatie (zelfinseminatie) zwanger willen worden, is de Wdkb niet van toepassing. Je maakt dan zelf afspraken met de wensouder(s) en legt deze vast in een donorcontract.

Ook als de Wdkb wel van toepassing is, is het verstandig om de afspraken die je maakt met de wensouder(s) vast te leggen. 

Bij het opschrijven van afspraken in een donorovereenkomst is het belangrijk dat de wensouder(s) en de donor de afspraken en de mogelijke gevolgen van deze afspraken begrijpen. Weet je waar je je handtekening onder zet? Weet je hoe het misschien ook anders afgesproken kan worden? Begrijpen jullie wat de juridische gevolgen kunnen zijn?

Als de donorovereenkomst wordt opgesteld met hulp van een deskundige (een advocaat of een notaris) kan een donor of een wensouder bij de rechter niet zeggen dat hij niet heeft begrepen wat erin staat. 

Wat je moet weten over het donorcontract

Wat staat er in de Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting?