Spermadonor via spermabank - voor wensouders

• De vraag naar donorsperma is groter dan het aanbod
• Daarom zijn er wachtlijsten bij Nederlandse spermabanken
• Wensouders kunnen ook donorsperma in het buitenland kopen,
  
  daarmee kunnen zij zich in Nederland laten behandelen

Hoe werkt een Nederlandse spermabank?

Er zijn in Nederland 8 spermabanken. Deze spermabanken hebben niet genoeg donorsperma om alle wensouders te kunnen helpen. Daarom kunnen wensouders meestal niet meteen geholpen worden, en komen zij eerst op een wachtlijst. 

Wensouder(s) kunnen niet zelf een donor uitkiezen. Zij mogen wel zeggen wat zij belangrijk vinden bij de keuze van een donor. De keuze wordt gemaakt door de spermabank, of door de spermabank samen met de wensouders.

• Een arts beslist of er een indicatie is om in aanmerking te komen voor behandeling met donorsperma
• Na een intakeprocedure beslist een multidisciplinair team of een arts of de wensouder(s) daadwerkelijk behandeld gaan/gaat worden
• De spermabank kiest een donor die past bij de wensouder(s). Er wordt gekeken naar hoe de ouder(s) en hoe de donor eruit zien. Omdat het belangrijk is dat een kind op haar ouders lijkt.

Een donor wordt voor maximaal 12 gezinnen/wensmoeders gebruikt. 

Overzicht van spermabanken in Nederland

Behandeling in Nederland met donorsperma uit het buitenland

Er zijn Nederlandse klinieken die wensouder(s) behandelen met donorsperma wat zij in het buitenland gekocht hebben. Wensouders kunnen ook zelf donorsperma in het buitenland kopen, bijvoorbeeld bij een Deense spermabank. Zij moeten dat eerst bespreken met hun arts in Nederland. Ze hoeven dan niet op een wachtlijst, en kunnen zelf een donor uitkiezen.

Het donorsperma wordt vanuit het buitenland naar een Nederlandse kliniek opgestuurd. De Nederlandse kliniek moet wel een samenwerkingscontract hebben met de buitenlandse spermabank.

Nederlandse klinieken werken alleen samen met een buitenlandse spermabank:

• Als de spermabank ervoor zorgt dat het sperma van een donor in Nederland voor niet meer dan 12 gezinnen wordt gebruikt
• Als hun donoren een donorpaspoort hebben
• Als hun donoren het goed vinden dat een kind vanaf dat hij 16 jaar is, de identificerende gegevens van de donor kan opvragen
• Als hun donoren het goed vinden dat hun persoonlijke gegevens bewaard worden bij de Stichting Donorgegevens.

Klinieken die samenwerken met buitenlandse spermabanken

Kiezen voor een donor van een buitenlandse spermabank kan voor het toekomstige kind nadelige gevolgen hebben.

Wat wensouders moeten weten over een buitenlandse spermadonor

Kiezen voor een buitenlandse (meestal Deense) spermadonor klinkt goed. Er is geen wachtlijst en wensouders kunnen zelf een donor uitkiezen. Maar het is niet alleen maar goed. Wensouders moeten wel weten dat een buitenlandse donor wereldwijd heel veel kinderen kan hebben. En dat als hun kind de donor wil ontmoeten, er geen begeleiding is.

Buitenlandse spermabanken verkopen donorsperma over de hele wereld. Per land houden zij zich aan de regels. Een donor mag in Nederland voor niet meer dan 12 gezinnen gebruikt worden. Maar het sperma van diezelfde donor wordt ook aan wensouders in andere landen verkocht. Daar tellen die 12 gezinnen in Nederland niet mee. Zo kan een donor in verschillende landen kinderen hebben, en dat kunnen er bij elkaar opgeteld veel zijn.

Als een kind wil weten wie de Nederlandse donor is en hem eventueel zou willen ontmoeten, als zij 16 jaar of ouder is, kan zij daarbij begeleiding krijgen van een psycholoog of maatschappelijk werker. Als een kind wil weten wie de buitenlandse donor is, is dit niet op papier gegarandeerd en of een gewenste  ontmoeting mogelijk is, is onduidelijk. Begeleiding hierbij is niet geregeld.

Meer over buitenlandse spermabanken

Hoe is het juridisch geregeld?

De regels over het beheren en verstrekken van gegevens over donoren staan in de Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting. Die regels gelden ook als de wensouder(s) in een Nederlandse kliniek behandeld zijn met sperma van een buitenlandse donor.

Wat staat er in de Wet donorgegevens?