Nog steeds weten veel kinderen niet wie hun vader is

Historica Tinne Claes schreef een boek over de geschiedenis van spermadonatie in België, Zaad zonder naam. België is een van de laatste landen waar spermadonoren nog anoniem mogen blijven. 

Toch lijkt de geschiedenis van spermabanken in België op die in Nederland. In beide landen begint het met een gebrek aan wetgeving en met artsen die op eigen houtje gaan experimenteren. 

Claes interviewde ruim honderd mensen voor haar onderzoek. Zij sprak met pioniers, met ouders die de donorconceptie geheim hielden voor hun kinderen, en met kinderen die dat geheim ontdekten en op zoek gingen naar hun biologische vaders. 

'Fertiliteitsfraude'

Het zwijgen, de geheimhouding, de donoranonimiteit, het gebrek aan controle: zo ontstond een context voor 'fertiliteitsfraude'. In juni 2022 werd duidelijk dat ook in België een gynaecoloog zijn eigen sperma had gebruikt bij inseminaties. In Nederland waren al meer van deze schandalen bekend. 

Ongewenste kinderloosheid

Het onderzoek naar de geschiedenis van spermadonatie en spermabanken is eigenlijk een uit de hand gelopen zij-project. Aan de KU Leuven doet Claes onderzoek naar de geschiedenis van ongewenste kinderloosheid in de 2e helft van de twintigste eeuw. 

Hoewel dat vaak gedacht wordt, is dit onderzoek geen persoonlijke zoektocht van de auteur.

Het volledige artikel

Ellen de Bruin, Nog steeds weten veel kinderen niet wie hun vader is, in: NRC, 21 juli 2022