Maarten: "Ik ben voor het eerst in aanraking gekomen met bekend donorschap door mijn broer: hij werd spermadonor voor een bekende. Ik vond dat mooi om te zien, hoe blij de moeder was met haar kind en hoe de kinderen in zijn gezin en dit kind met elkaar omgaan. Maar ik had niet meteen de behoefte om zelf ook donor te worden.
Voor mij werd het pas concreet toen mij de vraag gesteld werd.
Maartje en ik kennen elkaar al heel lang. Ik wist van haar kinderwens. Op een borrel raakten we aan de praat over adoptie: ik heb zelf namelijk twee kinderen, waarvan één geadopteerd is. Misschien zou dat ook iets voor haar kunnen zijn.
Op een later moment zouden we er verder over praten. Over het idee van adoptie, dacht ik. Maar Maartje kwam met de vraag of ik bereid was voor haar donor te zijn. Wat een grote vraag! Maar ook: wat mooi en eervol.
Mijn eerste reactie was: ja, natuurlijk! Maar die sprak ik niet uit. Ik was me ervan bewust hoe impactvol mijn antwoord voor haar zou zijn. En ik besefte ook dat ik erover na moest denken. Ik wilde met mijn broer overleggen.
Ik dacht vooral: waarom niet? Het voelde goed. Ik weet uit ervaring hoe mooi het is om ouder van een kind te zijn, ik gunde haar dat levensgeluk ook. Bij mijn broer zag ik hoe het kon gaan. Ik zag alleen maar leuke kanten.
Ik was op dat moment net gescheiden, en wilde dit eerst ook afstemmen met mijn ex-vrouw en mijn kinderen, die toen 8 en 5 jaar waren. Zij reageerden heel positief: wat mooi, dat moet je doen.
Vrij snel daarna heb ik Maartje laten weten dat we er wat mij betreft voor gingen. Wel wilde ik zaken officieel vastleggen. Want hoe aardig we elkaar ook vinden, hoe lang we elkaar ook kennen, dit moesten we goed regelen.
Voor mij is het donorcontract een back-up voor als we er samen niet meer uit zouden komen.
We hebben een aantal gesprekken gevoerd, en besproken welke thema’s we contractueel vast wilden leggen. Bijvoorbeeld over contact: hoe vaak zou er contact zijn tussen mij en het kind? En over zeggenschap: wie bepaalt als er iets met het kind is? En wat gebeurt er als Maartje iets overkomt? Voor dat laatste geval hebben we vastgelegd dat haar broers zeggenschap hebben en dat ik word gehoord.
We zijn voor het contract naar een gespecialiseerde advocaat gegaan. Dat had echt meerwaarde, zij kwam met wat aanvullingen die voor ons weer stof tot nadenken waren.
Voor mij was het belangrijk dat ik geen verplichtingen zou hebben. Ik ben vader van twee kinderen, en dat is voor mij genoeg. Ik vind het heel leuk om contact te hebben met Maartje en haar kind, ze mogen altijd langskomen.
Een ander belangrijk punt is openheid: dat hebben we rond de adoptie van mijn dochter ook gedaan, en dat werkt volgens mij het beste.
Maartje is via zelfinseminatie zwanger geworden. Dat deden we bij mij thuis. Ik voel me daar op mijn gemak, maar het was niet intiem ofzo. We maakten er grapjes over, het was gewoon een gezellige avond. We hebben één keer geoefend, en de eerste ‘echte’ keer was het meteen raak.
Tijdens de zwangerschap hield Maartje me op de hoogte. Ik ben ook een keer mee geweest naar een echo. Ook de kinderen waren betrokken: als Maartje kwam eten, bekeken ze of haar buik weer gegroeid was.
Bij de bevalling had ik geen rol. Dat heb ik ook aangegeven, dat ik daar geen behoefte aan had. Kort na de geboorte van haar zoon Jort ben ik langsgegaan met mijn dochters. Of hij op mij lijkt? Daar let ik niet echt op, ik ben daar ook niet erg ontvankelijk voor.
Na zijn geboorte hebben mijn dochters op school beschuit met muisjes getrakteerd.
Ik ben heel open over Jort en mijn donorschap. Ik praat er regelmatig over. Op mijn werk gebruik ik foto’s van mijn dochters en van Jort als ik mezelf introduceer bij nieuwe collega’s.
De reacties die ik heb gekregen zijn overwegend positief: mensen vinden het bijzonder dat ik dit heb gedaan. Of ze zeggen dat ze het mooi vinden, maar dat het ze wel ingewikkeld lijkt. Er was één iemand die aanvankelijk haar bedenkingen uitte. Daar is ze later op teruggekomen.
Mijn ouders kennen Maartje ook, en zij hebben Jort ook een paar keer gezien. Ik had misschien wat meer belangstelling van hen verwacht. Aan de andere kant heb ik hen er ook niet echt bij betrokken. En ze hebben het voorbeeld van mijn broer, die veel minder intensief contact heeft met zijn donorkinderen.
Ik heb moeten wennen. Wat is dit kind van mij? Voor mij gaat vaderschap over opvoedverantwoordelijkheid. Dit kind heb ik wel gemaakt, maar ik heb een andere rol. Hij is voor mij iets dat tussen een eigen kind en een neefje in zit. Dat was zoeken. Dat heb ik me trouwens pas later gerealiseerd.
In die periode na zijn geboorte had ik ook net een nieuwe relatie. Mijn kinderen, haar kinderen, het kind bij Maartje: het liep allemaal door elkaar en ik vond het moeilijk om dat allemaal bij elkaar te brengen. Toen mijn vriendin tegen mij zei: ‘je houdt mij erbuiten’, werd ik me ervan bewust dat ik zoekende was. Mijn rol, haar rol, wat kon ik verwachten?
Eigenlijk begint het nu, na anderhalf – twee jaar, een beetje op z’n plek te vallen. Het heeft tijd gekost om het met elkaar scherp te krijgen. Nu geniet ik er enorm van dat mijn dochters zo enthousiast zijn, dat ze zo genieten van hun broertje. Niks halfbroertje of donorbroertje, voor hen is Jort gewoon hun broertje. Ik moet me er zelf soms echt tussen wringen om ook een keer de buggy te mogen duwen.”
Wat Maarten aan mannen die gevraagd worden of overwegen zich aan te bieden om donor te zijn voor een bekende, mee wil geven:
